Prof. Dr. Hasan Özkan - Gastroenteroloji ve İç Hastalıkları Uzmanı

Evet. Çocuğunuza, doğduktan hemen sonra Hepatit B aşısı yapılacağından emin olmak için doktorunuzla konuşun. Aşılama, çocuğunuzun sağlıklı kalmasına yardım edecektir.

• Aşı, üç enjeksiyon halinde yapılır. İlk enjeksiyon çocuğunuzun doğumundan sonraki 12 saat içinde yapılmalıdır. İkinci enjeksiyon, çocuğun doğumundan 1 ay sonra yapılmalı. Üçüncü enjeksiyon ise 1. aşıdan en az 4 ay sonra yapılmalıdır. Aşının işe yaraması için çocuğunuzun her üç enjeksiyonu da yaptırmış olması çok önemlidir.
• Eğer annede Hepatit B varsa doğumda bebeğe test yapılmaksızın HBIG ve hepatit B aşısının 1.si yapılmalıdır. Aşının 1 ve 2. si arasında en az 1 ay olmalıdır. 1. aşı ile 3. aşı arasında da en az 4 ay olmalıdır.

Enfekte olan bazı kişiler kendilerini hasta hissederken, bazıları da iyi hissederler. Kendinizi hasta hissedip hissetmemeniz virüsü ne kadar uzun süredir taşıdığınıza ve kaç yaşında aldığınıza bağlıdır. Geçen birkaç ay içinde ilk kez virüse maruz kalan kişilerde akut Hepatit B olarak bilinen bir durum gelişir. Akut Hepatit B'si olan bazı kişilerde, özellikle bebekler ve çocuklarda herhangi bir enfeksiyon belirtisi görülmez. Ancak bazılarında da, birkaç hafta boyunca belirsiz bir dizi belirti görülebilir.

• Hepatit B virüsü taşıyan bir anneden doğan çocuklara virüs geçer. Çoğu kişi virüsü henüz bebekken alır: Hepatit B olan 10 bebekten 9'u erişkinlik çağına ulaştıklarında hala enfekte durumda olacaktır.
• Virüs taşıyan bir kişiyle kondom kullanmadan cinsel ilişkiye girmekle.
• Virüs taşıyan bir kişiyle aynı enjeksiyon iğnesini, tıraş bıçağını, hatta diş fırçasını kullanmakla.
• Virüs taşıyan bir kişide kullanılan ve iyice temizlenmeyen aletlerle dövme yapılması ya da vücudun bir yerinin delinmesiyle.

• Stres İBS’ye neden olmamakla birlikte belirtilerin şiddetini ve seyrini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle, stres yönetimi ve stresle başetme gibi konularda danışmanlık almak faydalı olabilir.
• Günlük su tüketiminizi artırın.
• Alkol şikayetlerinizi artırabilir, dikkatli olun ya da hiç kullanmayın.
• Gıdalarınızı dikkatli seçin. Her hastada şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olan gıdalar farklı olabilir. Tükettiğinizde olumsuz etkisini gördüğünüz gıdaları not edin. Bu gıdaları her tükettiğinizde şikayetleriniz üzerinde olumsuz etkisi oluyorsa daha az tüketin ya da hiç kullanmayın.
• Kabızlıktan şikayetçiyseniz beslenmenizdeki lif miktarını artırabilirsiniz. Ancak aşırı lif tüketiminin gaz ve karın ağrısını artırabileceğini unutmayın! Bir kerede çok miktarda lifli gıda tüketmek yerine lifi beslemenize azar azar ekleyin.
• Lifli gıdalara örnek olarak tam buğday unundan yapılmış ekmek, kayısı, incir, kivi, böğürtlen, hindistancevizi, şeftali, armut, erik, ananas, çilek, frambuaz gibi meyveler; badem, antepfıstığı, ceviz gibi kuruyemişler; Brüksel lahanası, mısır, brokoli, maydanoz gibi sebzeler; fasulye ve mercimek gibi bakliyatlar sayılabilir.
• Yağlı gıdalar şikayetleri artırır, daha az tüketin.
• Suni tatlandırıcılar ve bunları içeren hazır içecek ve yemekler ağrı ve ishali artırabileceğinden tüketilmemelidir.
• Karbonatlı içecekler, şarküteri ürünleri, süt ve süt ürünleri de bir çok kişide İBS seyrini olumsuz etkileyebilir.
• Bir kerede yüklü bir öğün yemek yerine daha sık küçük öğünlerle beslenmeyi deneyin.

Oniki parmak barsağı (duodenum) ülseri hiçbir zaman kansere neden olmaz. Başlangıçta iyi huylu olan mide ülserleri de kanserleşmez. Bununla birlikte mide ülserlerinin bir kısmı başlangıçtan itibaren kanser ülseridir. Bu nedenle şüphelenilen bu tip ülserlerden endoskopik biyopsi alınarak incelenmesi gerekmektedir. Son yıllarda Helikobakter Pilori 'nin uzun dönem tedavi edilmemesinin ve midedeki varlığının devam etmesinin de mide kanseri risk faktörlerinden biri olduğu bildirilmektedir. Bir grup Japon araştırıcının yaptıkları ve bir Amerikan tıp dergisi olan New England Journal of Medicine 2001;345:784-789’da yayınladıkları araştırmada şu sonuca varmışlardır: 1: Mide kanseri Helikobakter pilori infeksiyonu bulunan hastalarda gelişmekte (%2,9), ancak infekte olmamış hastalarda gelişmemektedir. 2: Helikobakter pilori ile enfekte olan hastalar arasında, intestinal metaplazi, esas olarak korpusu tutan gastrit veya her ikisininde birlikte olduğu ve eşlik ettiği ciddi atrofi bulunan hastalar mide kanseri yönünden yüksek risk altındadırlar. Geçtiğimiz yıllarda da Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Kanser Araştırma Enstitüsü Helikobakter piloriyi mide kanserinin bir numaralı risk faktörü olarak kabul etmişlerdir.

Ülseratif Kolit bir infeksiyon hastalığı değildir. Hasta, hastalığını çevresindeki insanlara bulaştırmaz.

• Hastalığın aktif olduğu dönemde gebe kalınmaması önerilir.
• Gebelik sırasında yarı yarıya hastalık alevlenebilir, ya da iyileşebilir. Bazı hastalarda doğumu takiben birkaç hafta içinde alevlenme olabilir.
• Bağışıklık sistemini etkileyen Azothioprine (Imuran) tedavisi almakta olan hastalar gebe kalmaktan kaçınmalıdır. Sulfasalazine (Salozoprin), mesalazine (Salofalk) gibi ilaçlar gebelik sırasında, emniyetle kullanılabilir.
• Gebelik sırasında hastalığın alevlenmesi halinde lavman yolu ile veya ağızdan kortizon kullanmak gerekebilir. Kortizonun anne karnındaki bebeğe zararlı etkisi gösterilmemiştir. Bununla birlikte yüksek dozda kortizon hapları almakta olan hastaların bebeğini emzirmemesi önerilir.
• Ülseratif Kolit gebe kalmanızı ya da sağlıklı bebek sahibi olmanızı engellemez. Hamilelik ve doğum sırasındaki riskiniz, normal kişiden farklı değildir.